Holisme als levensvisie

Founder en eigenaresse van ZoMA opleidingen, Marjolein Berends schreef voor ons deze gastboog over Holistisch leven. ZoMa biedt trainingen en cursussn op het gebied van holistisch leven.

Een term die je steeds vaker hoort als je leest over welzijn en gezondheid, is holisme. Wat is dat nu precies, zo’n holistische visie en wat kun je er eigenlijk mee? In dit artikel legt Marjolein Berendsen, oprichter en eigenaar van ZoMa Opleidingen en auteur van de boeken ‘Holistisch leven, moeiteloos gelukkig zijn’ het aan je uit.

Holisme is een levensvisie die de laatste decennia steeds meer aandacht krijgt. Gelukkig, want zelfs in de wetenschap dringt de waarde van een holistische visie steeds verder door. De naam holisme betekent letterlijk ‘geheel’ en is afgeleid van het Griekse Holos. Met een holistische visie wordt dus een visie bedoeld die alles als één geheel benadert: allesomvattend, non-dualistisch en verbonden.

Verbinding en balans

Alles is onderdeel van een groter geheel en is daarmee ook verbonden met dat geheel en alle onderdelen. Dat geheel wordt aangeduid als een systeem, waarbij je kunt denken aan de leefomgeving, een bedrijfsgebouw, een volksstam, kudde dieren, familie, relatie en natuurlijk de mens zelf. Elk systeem, hoe klein of groot ook, staat weer in verbinding met al het andere. Holisme is echt allesomvattend.

Je kunt je misschien wel voorstellen dat een systeem ontwricht of uit balans raakt wanneer één van de onderdelen een mankement gaat vertonen. Juist omdat er sprake is van verbinding, heeft zo’n mankement invloed op de andere onderdelen. Door het mankement, de oorzaak van de ontwrichting, op te lossen, wordt de verbinding weer zuiver en de balans hersteld.

Vijf niveaus

Als je de mens holistisch benadert, kijk je dus ook naar dit systeem als één geheel. Vanuit een holistische visie bestaat een mens uit vijf niveaus: fysiek, emotioneel, mentaal, energetisch en spiritueel. En deze niveaus zijn allemaal met elkaar verbonden. Net als bij het voorbeeld in de paragraaf hierboven, geldt bij dit menselijke systeem hetzelfde: een mankement op één van de vijf niveaus (de onderdelen) leidt tot een verstoring in de balans van het geheel. Een concreet voorbeeld:

Je hebt een vervelende dag gehad op je werk. Wanneer je aan deze dag denkt, zijn je gedachten somber en negatief (mentaal niveau). Je hebt hoofdpijn en gespannen schouders (fysiek niveau) en je stemming is voelbaar negatief en je voelt je snel geïrriteerd (emotioneel niveau). Door deze nare dag voel je je moe, uitgeput en heb je geen motivatie om nog maar iets te ondernemen vanavond (energetisch niveau). Je vraagt je af of dit ‘het nu is’ (spiritueel niveau). Door de manier waarop jij deze dag hebt ervaren, worden al je holistische niveaus beïnvloed en voel je je niet gelukkig, gezond of fit. Je holistische systeem is uit balans.

Bewustzijn

Op het moment dat jij je bewust bent van die samenwerkende niveaus en de wijze waarop je dit kunt beïnvloeden, ben je klaar om holistisch te gaan leven. Bewustwording is namelijk de eerste stap naar een holistische leefwijze, waarin je holistische niveaus met elkaar in verbinding zijn en ze samen zorgen voor balans. Daarmee voel je je gezond en gelukkig. En wie is daar nu niet voor in?

Die eerste stappen zetten, in een bewustwordingsproces, is echter niet altijd even eenvoudig. Door alles wat je in je ontwikkeling als mens hebt doorstaan en ervaren, heb je jezelf allerlei patronen en overtuigingen aangeleerd, die zich min of meer vastgezet hebben in je systeem. Zo kun je er van overtuigd zijn dat je niet goed genoeg bent doordat je bijvoorbeeld slachtoffer bent van pesterijen. Of je leeft volgens vaste patronen die ervoor zorgen dat je geen verdriet, pijn of andere emoties hoeft te voelen. Dit zijn voorbeelden van beperkingen die je jezelf onbewust hebt opgelegd; beperkingen omdat ze je belemmeren te zijn wie je werkelijk bent, namelijk degene zónder al die overtuigingen en patronen.

Verlichting en geluk

Als je je bewust wordt van welke belemmeringen, patronen, overtuigingen, oordelen, verwachtingen, etc. jij allemaal hebt, kun je ze ook gaan loslaten. En dat is een proces dat soms langdurig en pijnlijk kan zijn. Je gaat dan echt de diepte in bij jezelf, door diepgaand zelfonderzoek te doen om te ontdekken hoe dit alles is ontstaan, wat het met je doet en welke invloed het heeft op je hele systeem. Maar houd je dit vol, dan zul je stapje voor stapje gaan ontdekken dat holistisch leven verlichting biedt en geluk op het meest zuivere niveau van je mens-zijn: daar waar je in essentie je allermooiste leven kunt leven.

Methodes

Om holistisch te gaan leven ga je dus aan het werk met jezelf. Zelfonderzoek, een ontdekkingsreis langs en van al je holistische niveaus, erachter komen wat je nu eigenlijk écht nodig hebt om dat zuivere geluksgevoel te ervaren, heling van mankementen…. Het zijn allemaal stapjes die je gaat zetten om holistisch leven te kunnen toepassen. Sommige mensen kunnen daar wel wat ondersteuning bij gebruiken en dat mag natuurlijk ook gewoon. Soms heb je even wat extra ontspanning, stilte of ruimte in je hoofd nodig. Meditatie of visualisatie, yoga, mindfulness zijn allemaal methodes die je daar heel goed bij kunnen helpen. Er is één methode die ik iedereen aan kan raden, omdat het zo eenvoudig is: Reiki. Als je Reiki beoefent, dan maak je gebruik van universele levensenergie, de meest zuivere energie die er is. Als je je hiervoor openstelt (dit kun je doen door er eenvoudigweg om te vragen), dan begeleid je die energie via je handen naar en in je lichaam. Het mooie van Reiki is dat het het zelfherstellend vermogen stimuleert. De energie gaat daar heen waar het nodig is. Je hoeft voor het oplossen van spanning, pijn of nare gevoelens dus alleen maar je handen op je lichaam te leggen en de Reiki-energie doet zijn werk.

Oefening baart kunst

In een holistisch leven mag je al je oordelen, verwachtingen, patronen, overtuigingen en mechanismen laten gaan.  Je mag van jezelf houden zoals je werkelijk bent en je zorgt heel goed voor jezelf, waarbij je aandacht geeft aan al je holistische niveaus:

Fysiek: door te bewegen, gezond te eten en drinken.
Emotioneel: door jezelf te omringen met mensen en dingen waar je een fijn gevoel bij hebt. Mentaal: door jezelf te voorzien van positieve gedachten, intentie en motivatie.
Energetisch: door te zorgen voor een gezond slaapritme.
Spiritueel door je werkelijke behoeftes te voeden, en je wensen en verlangens te manifesteren.

Om dit echt te gaan integreren, moet je natuurlijk ergens beginnen. Oefening baart kunst en dat geldt zeker voor holistisch leven. Ga daarom eerst eens vanuit een leeg hoofd (dus zonder te oordelen of na te denken) je holistische niveaus langs. Wat neem je waar? Wat komt er bij je binnen? Wat gebeurt er in je lichaam, gevoel, gedachten en energie? Je zult je bewust worden van je holistische niveaus en wat ze nodig hebben om in balans te zijn.

Ook holistisch leven?

Heb je na dit artikel ook zin gekregen om alles te gaan lezen over holisme en over de manier waarop je dit in je leven kunt integreren? De boeken ‘Holistisch leven, moeiteloos gelukkig zijn’ van Marjolein Berendsen zijn een prachtige gids naar holistisch leven. In de boeken word je meegenomen op een spirituele reis langs al je niveaus en ga je uiteindelijk ontdekken dat de mooiste versie van jezelf in jou verborgen ligt. Met deze boeken kun je echt je mooiste leven gaan leven en geluk ervaren zonder voorwaarden.